به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت کشور؛ عبدالرضا رحماني فضلي وزير كشور پيش از ظهر امروز در کنفرانس بین المللی امنيت و پيشرفت و توسعه پايدار در مناطق مرزي، سرزمینی و کلانشهرها در وزارت کشور گفت: از همه مرزبانان عزيز تشكر مي‌كنم. انصافا در شرايط سخت و دشواري در مرزهای کشور به ویژه در مرزهای شرقی و غربی مشغول انجام وظيفه هستند.
رحماني فضلي ادامه داد: وضعيت مرزهای شرقی وغربی زحمت نيروهاي مرزبانی ما را مضاعف كرده است. اما با توجه به انگيزه‌اي كه عزيزان دارند و احساس مسئوليتي كه مي‌كنند به لطف خداوند متعال ما شاهد شرايط بسيار مطلوبي در اين مناطق مرزي هستيم.
وی افزود: مناطق مرزي ما شرايط مطلوب و خوبي از نظر توسعه يافتگي و پيشرفت ندارد و ما در همه مناطق مرزيمان با يك عدم توازن و تعادل مواجه هستيم. اين عدم توازن در حوزه‌هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي، شهري و روستايي وجود دارد كه بر مسائل امنيتي در مناطق مرزي اثر گذاشته است. اين عدم توازن در پهنه جغرافيايي ايران، ناشي از عدم برنامه‌ريزي مناسب، عدم بودجه‌ريزي مطلوب، فقدان نظام اداری كارآمد و نهايتا توزيع نامتعادل امكانات و منابع متناسب با جمعيت است.
رحماني فضلي تشريح كرد: اگر از من به عنوان كارشناس بپرسند بزرگ‌ترين تهديد را در عرصه داخلي كشور چه مي‌دانيد حتما مي‌گويم عدم توازن وتعادل چرا كه باقي مشكلات هم ناشي از اين است. تصوير توزيع جمعيت ايران را در نظر بياوريد. در جاهايي مثل تهران با جمعيت ده ميليوني و مراكزي مثل تبريز، اصفهان، شيراز و مشهد كه كانون‌هاي جمعيت‌پذير هستند به تناسب اين جمعيت فعاليت‌هاي بيشتري در اين مناطق وجود دارد و در عين حال طبيعي است که دولت نيز منابع و امكانات را اعم از تسهيلات و اعتبارات بانكي بودجه بيشتر بين اين مناطق توزيع مي‌كند. چون جمعيت و فعاليت هست مصرف وجود دارد كارخانجات در اين شهرها جمع مي‌شوند و خواستار تسهيلات و امكانات مي‌شوند و جمعيت به اين مناطق مي‌آيد. از اين رو به همين نسبتي كه به اين مناطق رسيدگي مي‌شود به مناطق ديگر كمتر مي‌رسيم. به همين دليل در يك دور باطلي مي‌افتيم كه اين دور باطل اگر ادامه يابد، مشكل ساز مي‌شود.
وزیر کشور گفت: ما بعد از انقلاب توانسته‌ايم در حوزه‌هاي خدمات و زير ساخت‌ها تعادل و توازن در سراسر كشور ايجاد كنيم و امكاناتي مثل برق، آب، تلفن و جاده را به مردم برسانيم اما در حوزه فعاليت‌هاي اقتصادي و توزيع منابع نتوانسته‌ايم اين كار را انجام دهيم و بعد همان امكانات و منابع و زير ساخت‌ها موجب پايداري جمعيت در اين بخش‌ها نشده است. از همین رو، روستا‌هايي داريم كه اين امكانات و خدمات را دارند اما فعاليتي در آن‌ها در جريان نيست.
وزير كشور گفت: جمعيت براي ماندن به فعاليت و منابع نياز دارند. يعني عامل ريشه‌اي مسئله عدم توازن و نظام برنامه‌ريزي كشور است. نظام برنامه‌ريزي كشور بخشي و متمركز هست و نظام بودجه‌ريزي بر مبناي فعاليت و جمعيت انجام مي‌شود. در كنار اين نظام اداري كاملا متمركز هست. همچنين نظام پولي و بانكي كشور، همه سرمايه را از کل كشور جذب مي‌كند تا در كانون‌هاي جمعيت كه اطمينان از بازگشت سرمايه وجود دارد اين تسهيلات را توزيع كند. شاهد هستيم كه قريب 53 درصد تسهيلات در تهران و 14 درصد در استان دوم كشور پرداخت مي‌شود با اين وضعيت احتمالا كمتر از يك درصد از تسيهيلات در شهرهاي كوچك پرداخت مي شود.
رحماني فضلي تأكيد كرد: براي موضوع امنيت و توسعه در مناطق مرزي بايد به اين علت‌ها توجه كنيم. وصل و پينه زيادي در نظام برنامه‌ريزي داريم اما روح حاكم بر آن بخشي گرايي و تمركز گرايي است . 80 سال عقب افتادگي با دو درصد توازن منطقه‌اي حل نمي‌شود. اگر بگوييم كه مردم بروند و سرمايه‌گذاري كنند بايد گفت كه سرمايه‌گذار جان‌داري كه بخواهد در آن مناطق سرمايه‌گذاري كند، كم داريم. ضمن اينكه حمايت محكمي هم از آنان نمي‌شود. در صورتي كه بايد نظام مالياتي به كمك آنان بيايد و بگويد هركسي كه در اين مناطق سرمايه‌گذاري كند تا ده سال از پرداخت ماليات معاف مي‌شود. بهرحال اين آسيب موضوع مهمي است. در كنار اين يكي ديگر از اشكالاتي كه پيش مي‌آيد عدم استفاده از ظرفيت‌هاي طبيعي اين مناطق است. وقتي سرمايه‌گذاري نمي شود و جمعيتي نيست به تبع از منابع طبيعي اين مناطق هم استفاده اي نمي‌شود. اما در مقابل شاهد هستيم كه بر اين مناطق فشارهاي زيادي وارد مي‌شود. از جمله حاشيه‌نشيني، فقر و بزهكاري حتي در همين تهران كه محل انباشت سرمايه است، رتبه اول در بزهكاري وجود دارد. ما واقعا بايد يك نگاه جامع داشته باشيم. نظام بايد تصميم بگيرد كه از اين دايره و سلسله باطل عقب افتادگي بيرون بيايد و اين محقق نمي‌شود مگر اينكه نگرشهای ما تغيير كنند.
وزير كشور توضيح داد: تا كي مي‌توانيم حركت سيل جمعيت را به مراكز اصلي شاهد باشيم؟ چقدر مي‌توانيم امكانات بدهيم؟ از من وقتي به عنوان مسئول امنيت داخلي سوال مي‌شود مي‌گويم به لحاظ امنيت در شرايط بسيار خوبي هستيم. اما اين را نسبت به تهديدات و شرايط حاكم مناطق مرزي مي‌گويم. اين را نسبت به ميزان قدرت كنترل كشورهاي مقابل به مرزهاي خود مي‌گويم.اين را به اين دليل مي‌گويم كه در شرق كشور همه دولت‌هاي معاند در صدد تجهيز تروريست‌ها هستند. ما اطلاعاتي داريم كه دارند آموزش و تجهيزات مي‌دهند. با اين حال ما در شرايط خوبي قرار داريم. اما بهترين روش حتما پدافند غيرعامل خواهد بود.
وزير كشور گفت: ما در خيلي از اين مناطق مرزي عمده انرژي و تواني كه به كار گرفته‌ايم در حوزه امنيتي و اطلاعاتي است. البته بايد در تجهيزات و روش‌هاي نوين امنيت مرزي تلاش كنيم چون همه كشورها در این زمینه تلاش مي‌كنند. بخصوص كشور ما كه در معرض تهديد‌هاي مختلف هست. كارهاي خوبي انجام شده است هرچند با آن نسبتي كه بايد پيش نرفته است اما واقعا كارهاي خوبي انجام شده است ولي بايد روي پايداري كار كنيم.
رحماني‌فضلي گفت: مرزي‌هاي شرقي براي ما از نظر امنيتي در اولويت قرار دارند. تلاش‌هاي زيادي هم انجام مي‌شود و همه سعي دستگاه‌هاي امنيتي و نظامي اين است كه با كمترين هزينه بتوانیم پايدارترين امنيت را داشته باشيم. الان از مردم بومي به خوبي استفاده شده و جواب خوبي هم داده است.
وی افزود: از زماني كه بنده در شوراي امنيت خدمت دوستان بودم تلاش كرديم بخشي از اختيارات را به دوستان واگذار كنيم. شوراي توسعه شرق و غرب را فعال‌تر از قبل كرديم. شوراي توسعه غرب و شرق كشور در اين مدت كه بنده در خدمت عزيزان هستم، همه دستگا‌ه‌هايي كه عضو اين شورا هستند واقعا تلاششان اين بوده كه با اولويت، برنامه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و امنيتي را در اين مناطق تقويت كنيم كه با وجود همه كمبودها، دولت واقعا خوب كار كرده است.
وزير كشور گفت: در عين حال يكسري اختيار قانوني شوراي عالي تحت عنوان كارگروه ويژه مرز به ما داده است كه ما به صورت مرتب جلسات آن را برگزار كرده‌ايم و توانستيم امكانات خوب در اين مناطق مستقر كنيم. اما هنوز نسبت به عقب افتادگي مناطق خيلي كم است. ما در حوزه تبادلات مرزي بازارچه‌هاي مرزي و مناطقي كه غيررسمي مورد استفاده بوده است را با همكاري همه دستگاه‌ها ساماندهي كرديم. براي كالاهاي خاصي مجوز گرفتيم كه در اين مناطق قابل تبادل باشد. در حوزه سوخت توانستيم اختياراتي بگيرم و بخشي از اين سوخت را سازمان يافته براي مردم منطقه، صادر كرديم. همه اين كارها از نظر من مسئول كافي نيست بلكه مسكن‌هايي است كه داريم ميزنيم و كار اصلي اين نخواهد بود. اگر توجه به اين باشد كه ما در اين مناطق پيشرفت و توسعه و امنيت پايدار داشته باشيم واقعا كشور بايد فكر اساسي‌تري داشته باشد.
وزير كشور افزود: ما در حوزه مناطق مرزي و امنيت حتما بايد روابط را با كشورهاي مقابل تقويت كنيم حتما بايد تعهدات خود را نسبت به ما و خودشان عمل كنند. مرز نقطه فصل دو حاكميت است و طبق پروتكل جهاني آن‌ها بايد وظيفه و تعهد خود را نسبت به مسئوليتي كه دارند انجام دهند. در صحبت‌هايي كه با طرف‌هاي مقابل داشته‌ايم هميشه تأكيد كرده‌ايم كه آنان وظيفه خود را نسبت به حوزه عمل در امنيت انجام نداده‌اند. در همين مسئله گروگان‌ها مذاكرات زياد و خوبي انجام شد و پنج نفر آزاد شدند. ولي بنده در صحبت‌ها گفتم كه ما ناتوان از اعمال حاكميت بر مرزها نيستيم و با قدرت اين كار را انجام مي دهيم. ما ناتوان از ورود به محدوده مرز شما كه حواشي امنيتي ما را بايد تأمين كند، نيستيم اما ما به تماميت ارضي شما و قوانين بين‌المللي متعهديم و به قول و تعهد شما اعتماد داريم و اين وظيفه شماست كه اين كار را انجام دهيد وگرنه ما آمادگي داريم كه به صورت مشترك عمليات دهيم و يا آمادگي داريم كه تحت نظر شما خودمان عمليات كنيم. ولي اين قابل قبول نيست كه حدود 200 يا 300 نفر به عنوان كساني كه شرايط توپوگرافي آنجا را مي‌دانند شبانه سوء استفاده كنند. ما پايبند به اصول هستيم و شما را به عنوان متحد استراتژيك خود مي‌دانيم ولي توقع داريم كه كه اين اقدامات انجام شود يا عمليات مشترك انجام دهيم يا شما نظارت كنيد و ما عميات انجام دهيم و براي ما قابل قبول نيست كه عده‌اي خاك كشور همسايه را كه هر دو معتقد هستيم كه عمق استراتژيك در خاك كشور همسايه هست عليه ديگري به كار گيرند. ما آنچه در چارچوب امنيت ملي‌مان هست در اولويت و اهميت است و از آن كوتاه نخواهيم آمد و اگر لازم باشد اقدام مي‌كنيم و بعد جاي گلايه اي نيست.
رحماني فضلي ادامه داد: وضعيت مرزهای شرقی وغربی زحمت نيروهاي مرزبانی ما را مضاعف كرده است. اما با توجه به انگيزه‌اي كه عزيزان دارند و احساس مسئوليتي كه مي‌كنند به لطف خداوند متعال ما شاهد شرايط بسيار مطلوبي در اين مناطق مرزي هستيم.
وی افزود: مناطق مرزي ما شرايط مطلوب و خوبي از نظر توسعه يافتگي و پيشرفت ندارد و ما در همه مناطق مرزيمان با يك عدم توازن و تعادل مواجه هستيم. اين عدم توازن در حوزه‌هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي، شهري و روستايي وجود دارد كه بر مسائل امنيتي در مناطق مرزي اثر گذاشته است. اين عدم توازن در پهنه جغرافيايي ايران، ناشي از عدم برنامه‌ريزي مناسب، عدم بودجه‌ريزي مطلوب، فقدان نظام اداری كارآمد و نهايتا توزيع نامتعادل امكانات و منابع متناسب با جمعيت است.
رحماني فضلي تشريح كرد: اگر از من به عنوان كارشناس بپرسند بزرگ‌ترين تهديد را در عرصه داخلي كشور چه مي‌دانيد حتما مي‌گويم عدم توازن وتعادل چرا كه باقي مشكلات هم ناشي از اين است. تصوير توزيع جمعيت ايران را در نظر بياوريد. در جاهايي مثل تهران با جمعيت ده ميليوني و مراكزي مثل تبريز، اصفهان، شيراز و مشهد كه كانون‌هاي جمعيت‌پذير هستند به تناسب اين جمعيت فعاليت‌هاي بيشتري در اين مناطق وجود دارد و در عين حال طبيعي است که دولت نيز منابع و امكانات را اعم از تسهيلات و اعتبارات بانكي بودجه بيشتر بين اين مناطق توزيع مي‌كند. چون جمعيت و فعاليت هست مصرف وجود دارد كارخانجات در اين شهرها جمع مي‌شوند و خواستار تسهيلات و امكانات مي‌شوند و جمعيت به اين مناطق مي‌آيد. از اين رو به همين نسبتي كه به اين مناطق رسيدگي مي‌شود به مناطق ديگر كمتر مي‌رسيم. به همين دليل در يك دور باطلي مي‌افتيم كه اين دور باطل اگر ادامه يابد، مشكل ساز مي‌شود.
وزیر کشور گفت: ما بعد از انقلاب توانسته‌ايم در حوزه‌هاي خدمات و زير ساخت‌ها تعادل و توازن در سراسر كشور ايجاد كنيم و امكاناتي مثل برق، آب، تلفن و جاده را به مردم برسانيم اما در حوزه فعاليت‌هاي اقتصادي و توزيع منابع نتوانسته‌ايم اين كار را انجام دهيم و بعد همان امكانات و منابع و زير ساخت‌ها موجب پايداري جمعيت در اين بخش‌ها نشده است. از همین رو، روستا‌هايي داريم كه اين امكانات و خدمات را دارند اما فعاليتي در آن‌ها در جريان نيست.
وزير كشور گفت: جمعيت براي ماندن به فعاليت و منابع نياز دارند. يعني عامل ريشه‌اي مسئله عدم توازن و نظام برنامه‌ريزي كشور است. نظام برنامه‌ريزي كشور بخشي و متمركز هست و نظام بودجه‌ريزي بر مبناي فعاليت و جمعيت انجام مي‌شود. در كنار اين نظام اداري كاملا متمركز هست. همچنين نظام پولي و بانكي كشور، همه سرمايه را از کل كشور جذب مي‌كند تا در كانون‌هاي جمعيت كه اطمينان از بازگشت سرمايه وجود دارد اين تسهيلات را توزيع كند. شاهد هستيم كه قريب 53 درصد تسهيلات در تهران و 14 درصد در استان دوم كشور پرداخت مي‌شود با اين وضعيت احتمالا كمتر از يك درصد از تسيهيلات در شهرهاي كوچك پرداخت مي شود.
رحماني فضلي تأكيد كرد: براي موضوع امنيت و توسعه در مناطق مرزي بايد به اين علت‌ها توجه كنيم. وصل و پينه زيادي در نظام برنامه‌ريزي داريم اما روح حاكم بر آن بخشي گرايي و تمركز گرايي است . 80 سال عقب افتادگي با دو درصد توازن منطقه‌اي حل نمي‌شود. اگر بگوييم كه مردم بروند و سرمايه‌گذاري كنند بايد گفت كه سرمايه‌گذار جان‌داري كه بخواهد در آن مناطق سرمايه‌گذاري كند، كم داريم. ضمن اينكه حمايت محكمي هم از آنان نمي‌شود. در صورتي كه بايد نظام مالياتي به كمك آنان بيايد و بگويد هركسي كه در اين مناطق سرمايه‌گذاري كند تا ده سال از پرداخت ماليات معاف مي‌شود. بهرحال اين آسيب موضوع مهمي است. در كنار اين يكي ديگر از اشكالاتي كه پيش مي‌آيد عدم استفاده از ظرفيت‌هاي طبيعي اين مناطق است. وقتي سرمايه‌گذاري نمي شود و جمعيتي نيست به تبع از منابع طبيعي اين مناطق هم استفاده اي نمي‌شود. اما در مقابل شاهد هستيم كه بر اين مناطق فشارهاي زيادي وارد مي‌شود. از جمله حاشيه‌نشيني، فقر و بزهكاري حتي در همين تهران كه محل انباشت سرمايه است، رتبه اول در بزهكاري وجود دارد. ما واقعا بايد يك نگاه جامع داشته باشيم. نظام بايد تصميم بگيرد كه از اين دايره و سلسله باطل عقب افتادگي بيرون بيايد و اين محقق نمي‌شود مگر اينكه نگرشهای ما تغيير كنند.
وزير كشور توضيح داد: تا كي مي‌توانيم حركت سيل جمعيت را به مراكز اصلي شاهد باشيم؟ چقدر مي‌توانيم امكانات بدهيم؟ از من وقتي به عنوان مسئول امنيت داخلي سوال مي‌شود مي‌گويم به لحاظ امنيت در شرايط بسيار خوبي هستيم. اما اين را نسبت به تهديدات و شرايط حاكم مناطق مرزي مي‌گويم. اين را نسبت به ميزان قدرت كنترل كشورهاي مقابل به مرزهاي خود مي‌گويم.اين را به اين دليل مي‌گويم كه در شرق كشور همه دولت‌هاي معاند در صدد تجهيز تروريست‌ها هستند. ما اطلاعاتي داريم كه دارند آموزش و تجهيزات مي‌دهند. با اين حال ما در شرايط خوبي قرار داريم. اما بهترين روش حتما پدافند غيرعامل خواهد بود.
وزير كشور گفت: ما در خيلي از اين مناطق مرزي عمده انرژي و تواني كه به كار گرفته‌ايم در حوزه امنيتي و اطلاعاتي است. البته بايد در تجهيزات و روش‌هاي نوين امنيت مرزي تلاش كنيم چون همه كشورها در این زمینه تلاش مي‌كنند. بخصوص كشور ما كه در معرض تهديد‌هاي مختلف هست. كارهاي خوبي انجام شده است هرچند با آن نسبتي كه بايد پيش نرفته است اما واقعا كارهاي خوبي انجام شده است ولي بايد روي پايداري كار كنيم.
رحماني‌فضلي گفت: مرزي‌هاي شرقي براي ما از نظر امنيتي در اولويت قرار دارند. تلاش‌هاي زيادي هم انجام مي‌شود و همه سعي دستگاه‌هاي امنيتي و نظامي اين است كه با كمترين هزينه بتوانیم پايدارترين امنيت را داشته باشيم. الان از مردم بومي به خوبي استفاده شده و جواب خوبي هم داده است.
وی افزود: از زماني كه بنده در شوراي امنيت خدمت دوستان بودم تلاش كرديم بخشي از اختيارات را به دوستان واگذار كنيم. شوراي توسعه شرق و غرب را فعال‌تر از قبل كرديم. شوراي توسعه غرب و شرق كشور در اين مدت كه بنده در خدمت عزيزان هستم، همه دستگا‌ه‌هايي كه عضو اين شورا هستند واقعا تلاششان اين بوده كه با اولويت، برنامه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و امنيتي را در اين مناطق تقويت كنيم كه با وجود همه كمبودها، دولت واقعا خوب كار كرده است.
وزير كشور گفت: در عين حال يكسري اختيار قانوني شوراي عالي تحت عنوان كارگروه ويژه مرز به ما داده است كه ما به صورت مرتب جلسات آن را برگزار كرده‌ايم و توانستيم امكانات خوب در اين مناطق مستقر كنيم. اما هنوز نسبت به عقب افتادگي مناطق خيلي كم است. ما در حوزه تبادلات مرزي بازارچه‌هاي مرزي و مناطقي كه غيررسمي مورد استفاده بوده است را با همكاري همه دستگاه‌ها ساماندهي كرديم. براي كالاهاي خاصي مجوز گرفتيم كه در اين مناطق قابل تبادل باشد. در حوزه سوخت توانستيم اختياراتي بگيرم و بخشي از اين سوخت را سازمان يافته براي مردم منطقه، صادر كرديم. همه اين كارها از نظر من مسئول كافي نيست بلكه مسكن‌هايي است كه داريم ميزنيم و كار اصلي اين نخواهد بود. اگر توجه به اين باشد كه ما در اين مناطق پيشرفت و توسعه و امنيت پايدار داشته باشيم واقعا كشور بايد فكر اساسي‌تري داشته باشد.
وزير كشور افزود: ما در حوزه مناطق مرزي و امنيت حتما بايد روابط را با كشورهاي مقابل تقويت كنيم حتما بايد تعهدات خود را نسبت به ما و خودشان عمل كنند. مرز نقطه فصل دو حاكميت است و طبق پروتكل جهاني آن‌ها بايد وظيفه و تعهد خود را نسبت به مسئوليتي كه دارند انجام دهند. در صحبت‌هايي كه با طرف‌هاي مقابل داشته‌ايم هميشه تأكيد كرده‌ايم كه آنان وظيفه خود را نسبت به حوزه عمل در امنيت انجام نداده‌اند. در همين مسئله گروگان‌ها مذاكرات زياد و خوبي انجام شد و پنج نفر آزاد شدند. ولي بنده در صحبت‌ها گفتم كه ما ناتوان از اعمال حاكميت بر مرزها نيستيم و با قدرت اين كار را انجام مي دهيم. ما ناتوان از ورود به محدوده مرز شما كه حواشي امنيتي ما را بايد تأمين كند، نيستيم اما ما به تماميت ارضي شما و قوانين بين‌المللي متعهديم و به قول و تعهد شما اعتماد داريم و اين وظيفه شماست كه اين كار را انجام دهيد وگرنه ما آمادگي داريم كه به صورت مشترك عمليات دهيم و يا آمادگي داريم كه تحت نظر شما خودمان عمليات كنيم. ولي اين قابل قبول نيست كه حدود 200 يا 300 نفر به عنوان كساني كه شرايط توپوگرافي آنجا را مي‌دانند شبانه سوء استفاده كنند. ما پايبند به اصول هستيم و شما را به عنوان متحد استراتژيك خود مي‌دانيم ولي توقع داريم كه كه اين اقدامات انجام شود يا عمليات مشترك انجام دهيم يا شما نظارت كنيد و ما عميات انجام دهيم و براي ما قابل قبول نيست كه عده‌اي خاك كشور همسايه را كه هر دو معتقد هستيم كه عمق استراتژيك در خاك كشور همسايه هست عليه ديگري به كار گيرند. ما آنچه در چارچوب امنيت ملي‌مان هست در اولويت و اهميت است و از آن كوتاه نخواهيم آمد و اگر لازم باشد اقدام مي‌كنيم و بعد جاي گلايه اي نيست.
نظر شما